Απόφαση – “ρήγμα” στην αποκαλούμενη συνεπιμέλεια αποτελεί στο σκεπτικό της απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, καθώς θέτει σε πρώτο πλάνο για να απορρίψει το αίτημα του πατέρα του 7,5 ετών παιδιού για συνεπιμέλεια και εναλλασσόμενη διαμονή του παιδιού στα δυο σπίτια, τις τεταμένες σχέσεις των γονέων, εν ολίγοις την αδυναμία τους να συνεννοηθούν για βασικά ζητήματα. Δηλαδή την ύπαρξη κι άλλων περιστατικών, που καταδεικνύουν βαθύτατο χάσμα και αδυναμία συνεννόησης μεταξύ των γονέων. Προτάσσει μάλιστα προς τούτο το ζήτημα της σταθερότητας του περιβάλλοντος διαβίωσης του τέκνου.

Πρόκειται για την υπ΄αριθμόν 2061/2022 απόφαση ασφαλιστικών μέτρων την οποία χειρίστηκε ο δικηγόρος Κώστας Τσουκαλάς που εκπροσωπούσε τη σύζυγο κατά της οποίας είχε ασκηθεί αίτηση ασφαλιστικών μέτρων με την οποία ο πατέρας ζητούσε συνεπιμέλεια με εναλλασσόμενη διαμονή.

Το δικαστήριο- με ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον σκεπτικό- δέχθηκε την αίτηση ασφαλιστικών μέτρων περί ανάθεσης αποκλειστικής επιμέλειας του τέκνου, που άσκησε η μητέρα και απέρριψε την αντίθετη αίτηση του πατέρα περί συνεπιμέλειας με εναλλασσόμενη διαμονή (και επικουρικώς ρύθμισης δικαιώματος επικοινωνίας που έγινε δεκτή), αναθέτοντας προσωρινά την επιμέλεια αποκλειστικώς στην μητέρα και ρυθμίζοντας την επικοινωνία του πατέρα με το τέκνο.

Η διαφωνία και πώς ορίζεται

Όπως λέει το δικαστήριο “…από το συνολικό πνεύμα των νέων διατάξεων συνάγεται ότι “ο όρος εξαιτίας διαφωνίας των γονέων” δεν ταυτίζεται με την όποια διαφωνία των γονέων αφορά τους ίδιους ή με τους λόγους, που οδήγησαν στη διάσπαση της έγγαμης συμβίωσης.

Δεν αποκλείεται πάντως από το νόμο να ανάγεται η τεκμηρίωση της αδυναμίας της από κοινού άσκησης όχι μόνο στις ενδεικτικά αναφερόμενες στη διάταξη περιστάσεις, αλλά και σε γεγονότα του παρελθόντος. Αυτά δεν είναι μόνο περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, άλλα κι άλλα περιστατικά, που καταδεικνύουν βαθύτατο χάσμα και αδυναμία συνεννόησης μεταξύ των γονέων….

Κριτήριο για την καταλληλότητα ή μη του γονέα να του ανατεθεί η άσκηση της γονικής μέριμνας ή της επιμέλειας των ανήλικων τέκνων ακόμα και κατ’ αποκλεισμό του άλλου γονέα μπορεί να αποτελέσει και ο τρόπος άσκησης αυτής μετά τη διακοπή της έγγαμης συμβίωσης.

Έτσι, εάν για παράδειγμα ένας γονέας, ενώ ισχύει η εκ του νόμου πρόβλεψη της συνεπιμέλειας, μολονότι δεν συντρέχει λόγος κατεπείγοντος, λαμβάνει επανειλημμένα πρωτοβουλίες για τη ζωή του παιδιού, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του άλλου γονέα, αν επανειλημμένα δεν ενημερώνει τον άλλο γονέα για ζητήματα που αφορούν το παιδί (π.χ. ζητήματα υγείας, εθισμό στη χρήση ηλεκτρονικών παιχνιδιών κ.λπ.) αν παραπείθει δολίως το παιδί ως προς το ό,τι ο άλλος γονέας είναι επικίνδυνος για τη σωματική ή ψυχική υγεία του, ή αν, ενώ με προσωρινή διαταγή ή απόφαση ασφαλιστικών έχει την αποκλειστική επιμέλεια του ανηλίκου, παρεμποδίζει αδικαιολόγητα την επικοινωνία των τέκνων με τον άλλο γονέα, τούτο συνιστά κακή και καταχρηστική άσκηση της γονικής μέριμνας, που λαμβάνεται υπόψη στα πλαίσια του άρθρου 1514 ΑΚ και που είναι δυνατόν να επισύρει ακόμη και τις συνέπειες του άρθρου 1532 ΑΚ.

Η απόφαση

Με βάση τα παραπάνω, όπως επισημαίνει ο κ.Τσουκαλάς, “..το Δικαστήριο έκρινε ότι το αίτημα περί συνεπιμέλειας του αιτούντος πατέρα πρέπει να απορριφθεί ως ουσία αβάσιμο, συνακόλουθα και το περιεχόμενο σ’ αυτό αίτημα της εναλλασσόμενης κατοικίας, καθώς το ανήλικο τέκνο των διαδίκων, λόγω και της τεταμένης σχέσης που υπάρχει προς το παρόν μεταξύ των γονέων του, θα πρέπει να αποκτήσει ένα σταθερό περιβάλλον και να μην αλλάζει το πρόγραμμα του ανά εβδομάδα. Η σταθερότητα αυτή είναι αναγκαία δεδομένης και της μικρής ηλικίας του τέκνου (7,5 περίπου ετών)”.

Πήγη: capital.gr

Μία σημαντικη διάταξη για ζητήματα επιμέλειας, με τροποποίηση του Αστικού Κώδικα, περιλαμβάνει τροπολογία που κατατέθηκε στο φορολογικό νομοσχέδιο του Υπουργείου Οικονομικών.

Συγκεκριμένα, με το νέο άρθρο 1519 του Αστικου Κώδικα προβλέπεται πως και οι δύο γονείς θα έχουν λόγο σε σοβαρές αποφάσεις, μη επαναλαμβανόμενες, οι οποίες αφορούν το μέλλον του παιδιού τους, ακόμη κι αν ο ένας ασκεί την επιμέλεια, με δικαστική απόφαση.

Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, με το άρθρο 9 εισάγεται στον Αστικό Κώδικα το άρθρο 1519, το οποίο είχε καταργηθεί με το άρθρο 25 του ν. 2447/1996. Με τη νέα διάταξη διευρύνεται σημαντικά ο κύκλος των πράξεων για τις οποίες οι γονείς οφείλουν να αποφασίζουν από κοινού, ανεξάρτητα από το εάν ο γονέας ασκεί μόνος του (κατόπιν προφανώς δικαστικής απόφασης κατά το άρθρο 1513 ΑΚ παρ. 2, 3) την επιμέλεια.

Πρόκειται για πράξεις που δεν επαναλαμβάνονται και επηρεάζουν αποφασιστικά το μέλλον του τέκνου, όπως το είδος της εκπαίδευσης που θα λάβει, την προετοιμασία για πρωταθλητισμό κλπ. Για τις πράξεις αυτές, απαιτείται απόφαση και των δύο γονέων, σε περίπτωση δε διαφωνίας θα εφαρμοστεί το άρθρο 1512 ΑΚ. Η ως άνω ρύθμιση ισχύει πρόσθετα προς τις αποφάσεις μια την ονοματοδοσία και τον καθορισμό του Θρησκεύματος του τέκνου για τις οποίες απαιτείται κοινή απόφαση των γονέων, επειδή κατά τη νομολογία ανήκουν στον πυρήνα της γονικής μέριμνας.

Με την παρ. 2 διευκρινίζεται ότι, μολονότι ο προσδιορισμός της κατοικίας του ανηλίκου ανήκει στον γονέα που ασκεί την επιμέλεια, η μεταβολή του τόπου διαμονής που επηρεάζει ουσιωδώς το δικαίωμα επικοινωνίας του άλλου γονέα, μπορεί να γίνει μετά από σύμφωνη γνώμη του γονέα που έχει το δικαίωμα επικοινωνίας ή μετά από δικαστική απόφαση.

Επομένως, αντικείμενο της ρύθμισης δεν είναι οποιαδήποτε μετακίνηση του ανηλίκου (π.χ. από τη μία συνοικία ή Δήμο σε άλλη συνοικία μέσα σε μεγάλη πόλη) αλλά η σημαντική μετακίνηση (π.χ. σε άλλη πόλη, σε άλλη χώρα), η οποία επηρεάζει ουσιωδώς την άσκηση του δικαιώματος επικοινωνίας του άλλου γονέα. Είναι βεβαίως κατανοητή η ανάγκη του γονέα που έχει την επιμέλεια να έχει ελευθερία κίνησης και επιλογής της διαμονής του, αλλά ο περιορισμός της ελευθερίας αυτής είναι ανεκτός, ενόψει της ιδιότητάς του ως γονέα ανηλίκου, καθώς και ενόψει του δικαιώματος του άλλου γονέα να έχει ομαλή επικοινωνία με το παιδί.

Συνεπώς, ο έχων την επιμέλεια του ανηλίκου γονέας δεν χάνει το δικαίωμα να μετακινηθεί, ακόμη και σε μακρινό μέρος, αρκεί να έχει εξασφαλίσει την (προηγούμενη της μετακίνησης) συμφωνία του άλλου γονέα, ή, αν αυτός δεν συμφωνεί ή δεν ανευρίσκεται κ.λπ., δικαστική απόφαση που επιτρέπει την μετακίνησή του με το ανήλικο τέκνο. Στην τελευταία περίπτωση, το δικαστήριο θα κρίνει με βάση πρωτίστως το βέλτιστο συμφέρον του τέκνου (ΕΔΔΑ, Penchevi κατά Βουλγαρίας).

Με την απόφαση αυτήν θα καθορίζεται προφανώς και νέος τρόπος επικοινωνίας του ανηλίκου με τον άλλο γονέα (π.χ. αραιότερα και μακρότερα διαστήματα, καταβολή εξόδων επικοινωνίας, επικοινωνία με σύγχρονα ηλεκτρονικά οπτικοακουστικά μέσα). Εφόσον πρόκειται για νέα συμφωνία των γονέων, αυτή θα έχει τον τύπο του συμβολαιογραφικού εγγράφου. Αυτονόητο είναι ότι, στην περίπτωση κατά την οποία έχει αποκλεισθεί η επικοινωνία του γονέα με τον ανήλικο με δικαστική απόφαση, δεν απαιτείται η συμφωνία του για τη μετακίνηση του ανηλίκου με τον άλλο γονέα. Με τη νέα ρύθμιση του παρόντος άρθρου η Χώρα μας συμμορφώνεται και προς τη Σύσταση CΜ/ Rec (215)4 του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Αναλυτικά η προτεινόμενη διάταξη:

Άρθρο 9 Ειδικές πράξεις επιμέλειας ανήλικου τέκνου Προσθήκη άρθρου 1519 Αστικού Κώδικα

Στη θέση του καταργηθέντος άρθρου 1519 του Αστικού Κώδικα (Α’ 164) εισάγεται νέο άρθρο 1519 ως εξής:

«Άρθρο 1519 Ειδικές πράξεις επιμέλειας ανήλικου τέκνου

Οταν η επιμέλεια του ανήλικου τέκνου ασκείται από τον ένα μόνον γονέα, οι σοβαρές μη επαναλαμβανόμενες αποφάσεις για τις πράξεις επιμέλειας που επηρεάζουν αποφασιστικά το μέλλον του τέκνου λαμβάνονται και από τους δύο γονείς από κοινού, εφόσον δεν συντρέχει η περίπτωση του άρθρου 1510 παρ. 3.

Μεταβολή του τόπου διαμονής του τέκνου, που επιδρά ουσιωδώς στο δικαίωμα επικοινωνίας του γονέα με τον οποίο δεν διαμένει το τέκνο, απαιτεί προηγούμενη συμφωνία των γονέων ή προηγούμενη δικαστική απόφαση μετά από αίτημα οποιουδήποτε από τους γονείς. Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει κάθε πρόσφορο μέσο».

Πηγή: lawspot